9 september 2020
Verschillende energiebedrijven bieden tegenwoordig groene energie aan, met energie die 100% hernieuwbaar zou zijn. Dergelijke schema’s lijken de marktpenetratie van hernieuwbare energie te stuwen, en daarmee een relatief eenvoudige oplossing te bieden voor de toenemende CO2 uitstoot. Daarnaast neemt de vraag naar groene energie vanuit consumenten en bedrijven toe, aangezien zij zich steeds meer bewust worden van hun CO2-voetafdruk.
Toch rijst de vraag wat ‘100% hernieuwbare energie’ betekent, gelet op het feit dat elektriciteitsleveranciers vaak niet upstream geïntegreerd zijn in de energieopwekking.
Ofgem’s Fuel Mix Disclosure-eis en groene tarieven
Sinds 2005 moeten alle elektriciteitsleveranciers in Groot-Brittannië hun energiemix openbaar maken naar de consument toe, wanneer zij een jaar lang elektriciteit aan hen leveren (1 april tot 31 maart). Om te valideren of de energie van een leverancier daadwerkelijk hernieuwbaar is, maakt het Britse Office of Gas and Electricity Markets (Ofgem) gebruik van Renewable Energy Guarentees of Origin Certificates (REGOs). In combinatie met Guarantees of Origin, het Europese equivalent die leveranciers ook kunnen inzetten, vormen REGOs de ruggengraat van de groene energietarieven die worden aangeboden op de Britse markt.
REGOs worden verstrekt bij hernieuwbare energieopwekking en apart verhandeld
Ofgem verstrekt een REGO per geproduceerde MWh aan hernieuwbare energie. REGOs worden vervolgens op een eigen specifieke markt verhandeld, onafhankelijk van de geproduceerde eenheid energie. Dit betekent dat de prijzen van REGOs volledig door vraag en aanbod bepaald worden.
Figuur 1: Verkoop elektriciteit versus verkoop REGOs
REGOs worden voornamelijk verhandeld op Over-The-Counter (OTC) markten, bilateraal tussen twee partijen, met als gevolg een zeer beperkte prijstransparantie. Daarnaast kunnen REGOs ook op veilingwebsites worden verkregen, zoals Renewable Exchange en E-Power. Ten slotte kunnen leveranciers REGOs kopen van producenten, om deze vervolgens gevalideerd als 100% hernieuwbaar op te nemen in hun energiemix.
Verschillende elektriciteitsleveranciers in het Verenigd Koninkrijk bieden groene energietarieven aan, terwijl sommige een eigen hernieuwbare energie productiecapaciteit hebben. Velen kopen elektriciteit in op de groothandelsmarkt (wholesale), waar een mix van fossiele en hernieuwbare energie wordt verkocht, en ondersteunen dit verder met de aankoop van REGOs. Deze markten zijn cruciaal om vraag en aanbod in balans te houden, gezien het fluctuerende karakter van hernieuwbare energie.
Een belangrijke onderscheidende factor tussen elektriciteitsleveranciers is de mate waarin zij afhankelijk zijn van die groothandelsmarkten. Neem als voorbeeld bedrijf A en B. Beiden hebben 100 MWh groene elektriciteit verkocht, maar de herkomst van de energie verschilt. Beide bedrijven bieden alleen hernieuwbare energie in hun energiemix aan (eigen opwek en inkoop).
1. Bedrijf A genereert en koopt 100 MWh aan hernieuwbare energie en REGOs direct in. Het gebruikt de groothandelsmarkt als antwoord op het wisselende karakter van hernieuwbare energie en de energievraag.
2. Bedrijf B genereert en koopt 80 MWH aan hernieuwbare energie en REGOs direct in. Het gebruikt de groothandelsmarkt om te voldoende aan de energievraag en om het net in balans te houden. Het moet vervolgens nog eens 20 MWh aan REGOs inkopen, om zodoende te voldoen aan het hernieuwbare energie quotum.
Het belangrijkste verschil is de rol van de groothandelsmarkt en de REGO-vereisten. Bedrijf A hoeft geen additionele REGOs te kopen aangezien het al voldoende REGOs heeft via de hernieuwbare energiebronnen. Het gebruikt de groothandelsmarkt alleen om te reageren op een veranderende energievraag. Bedrijf B daarentegen gebruikt de groothandelsmarkt om het net in balans te houden, maar ook om het tekort aan energie aan te vullen. Hiervoor moet het REGOs inkopen om het gat van 20 MWh aan te vullen.
In dit voorbeeld kan de hoeveelheid ingekochte energie op de markt afkomstig zijn van fossiele brandstoffen (eigen opwek of direct ingekocht).
Figuur 2: de rol van wholesale elektriciteit
De huidige verzadigde REGO-markt en crash in prijzen
Ofgem schat dat er momenteel sprake is van een overaanbod op de REGO-markt, waarbij in 2018 het aanbod de vraag met ongeveer 20% overtrof. Dit komt doordat niet alle hernieuwbare energie met REGOs wordt verkocht. Grote fabrieken, bijvoorbeeld, hebben als primaire doel om elektriciteit zo goedkoop mogelijk in te kopen. Zodra een leverancier hernieuwbare energie in zijn portefeuille heeft, afkomstig uit bijvoorbeeld een eerdere stimuleringsregeling van de overheid, leidt dit tot een overschot aan REGOs. Dit gebeurt ook op de binnenlandse markt, waar consumenten nog steeds een regulier tarief betalen, en het vaak een mix aan energiebronnen betreft.
Figuur 3: De REGO-markt en haar rol in de Fuel Mix Disclosure
Dit overschot heeft geleid tot lage REGO-prijzen. De prijs van een REGO-certificaat ligt naar verluidt rond de 30-50p/MWh. Relatief gezien betaalde een grote levensmiddelenwinkel zoals Tesco, Sainsbury’s, of Waitrose gemiddeld 144 pond/MWh [1] voor stroom in het eerste kwartaal van 2020.
Dit betekent dat de kosten om het energieverbruik van een grote levensmiddelenwinkel met REGOs te certificeren minder dan 1% van de totale elektriciteitskosten bedraagt. Het is daardoor relatief goedkoop om aan te tonen dat een gebouw hernieuwbare energie verbruikt.
Figuur 4: Jaarlijkse elektriciteitskosten voor een grote levensmiddelenwinkel
Het gevolg hiervan is dat prijzen tot een punt zijn gedaald waardoor een bedrijf haar unique selling point van 100% hernieuwbare energie verliest. Ondanks dat nutsbedrijven investeren in hernieuwbare energie en stroomafnameovereenkomsten (PPAs) tekenen met zonne- en windparken, wordt het moeilijk voor hen om zich te onderscheiden in de markt. Daarnaast wordt het lastig om voor hernieuwbare energieprojecten financiële steun te krijgen van een REGO-regeling. Het komt erop neer dat REGOs mogelijk niet bijdragen aan de additionaliteit van hernieuwbare energie.
Voor bedrijven die toch hernieuwbare energie willen gebruiken
Naast wetmatige interventies, kunnen bedrijven zelf de volgende stappen ondernemen:
1. Voer een gedegen Due Diligence uit: maak inzichtelijk wat de herkomst is van de elektriciteit van uw leverancier. In welke mate zijn zij afhankelijk van de groothandelsmarkt en hoe verhoudt hun portfolio hernieuwbare energie (PPAs en eigen opwek) zich tot andere leveranciers
2. Teken Corporate PPA’s: koop energie rechtstreeks in bij zonne- en windparken. Dit heeft als bijkomend voordeel dat u direct aan uw investeerders en klanten kan aantonen waar de energie vandaan komt.
3. Verhoog eigen opwek van hernieuwbare energie: onderzoek of eigen vastgoed, en in welke mate, installatie van zonne-PV en opslagsystemen toestaat.
Naarmate de vraag naar REGOs zal toenemen, zal de markt reageren en de benodigde prijscorrecties teweegbrengen. Toch zullen bedrijven en Ofgem eerder interventies moeten uitvoeren, om het doel van CO2-neutraliteit in 2050 te halen.
Longevity Partners is een multidisciplinair energie- en duurzaamheidsadviesbureau dat bedrijven ondersteunt in hun energietransitie. We hebben meer dan 10 jaar ervaring in haalbaarheidsstudies naar en uitvoering van hernieuwbare energieprojecten. Wij kunnen u helpen bij het identificeren, evalueren, en onderhalen van corporate PPAs, en andere projecten op het gebied van hernieuwbare energie. Voor meer informatie u contact opnemen met Anthony Maguire – anthonym@longevity.co.uk.
[1] Gebasseerd op de VK BEIS-gegevens voor het gemiddelde energieverbruik van een grote levensmiddelenwinkel en het elektriciteitstarief voor zakelijk verbruik bij 500-1.999 MWh/jaar.